Ghé thăm đường thử xe trên mái nhà độc nhất vô nhị của Fiat

Nhà máy Lingotto của Fiat đã được hoàn thành trong năm 1923. Và không giống với bất cứ nhà máy ô tô nào thời điểm đó, nó có một dây chuyền lắp ghép xoắn óc hướng lên phía trên của tòa nhà và một đường thử xe trên mái nhà được đắp bê tông.

Trong thời kỳ Thế Chiến I, khi Fiat quay trở lại sản xuất xe ô tô, họ nắm giữ 80% thị phần thị trường ô tô ở Ý. Ngoài trừ cuộc nổi dậy của một số nhân viên diễn ra ở năm 1921, mọi thứ đều êm đẹp ở Fiat và công ty sẵn sàng tiến hành mở rộng. Nhà máy Lingotto ở Turin, Ý mà bạn thấy ở đây chính là kết quả của lần mở rộng đó.

Nhà máy Lingotto ở Turin, Ý của Fiat

Quá trình xây dựng nhà máy Lingotto đã được bắt đầu khi Thế Chiến I vẫn đang ác liệt trong năm 1916. Sau 7 năm, trong năm 1923, nhà máy Lingotto đã được hoàn thành và sẵn sàng mở cửa hoạt động. Nó là nhà máy ô tô lớn nhất Châu Âu thời kỳ đó và lớn thứ 2 trên thế giới. Sau khi hoàn thành, Lingotto lập tức trở thành một biểu tượng của lịch sử chế tạo ô tô đáng tự hào của Ý. Chỉ có tổ hợp River Rouge Factory Complex khổng lồ của hãng Ford là có thể so sanh với nó về mặt kích thước và quy mô.

Được thiết kế bởi kỹ sư Giacomo Mattè-Trucco, nhà máy Lingotto là một trong những công trình đầu tiên có kích cỡ lớn như thế mà lại phụ thuộc chính vào bê tông gia cố trong quá trình xây dựng. Công trình 5 tầng này có một đường thử xe trên mái chạy vòng lặp đơn giản với hai đường băng quay đầu có diện tích cỡ 42.140 m². Đường băng quay đầu của đường thử xe đã được xây dựng từ một loạt sườn bê tông phức tạp trong một kỹ thuật xây dựng mà không mấy khi được sử dụng trước công trình Lingotto. An toàn khi nói rằng công nghệ này chưa từng được sử dụng cho một đường thử xe nằm trên 6 tầng nhà.

Đường thử xe trên mái nhà ở Lingotto

Đường thử xe trên mái ở Lingotto không có gì thứ mới lạ hay sáng kiến gì, mà là một phần tích hợp của quá trình sản xuất. Nhà máy Lingotto có một dây chuyền lắp ghép xoắn óc lên trên độc nhất vô nhị. Khi mỗi chiếc Fiat được lắp ghép, nó sẽ được xử lý đi dần lên phía trên theo từng tầng của tòa nhà. Mỗi tầng lại được thiết kế liên tiếp để đảm nhiệm một phần quan trọng cụ thể của quá trình lắp ghép. Những thứ bắt đầu là chất liệu thô và phụ tùng đơn lẻ ở tầng trệt sẽ trở thành một chiếc xe Fiat hoàn chỉnh khi nó xoắn dần lên tầng cao nhất của tòa nhà.

Khi một chiếc Fiat được hoàn thành, nó đã chèo qua chặng đường cỡ gần 1,5 triệu m² của Lingotto để lên đến nóc tòa nhà. Mỗi chiếc Fiat được đưa lên nói và đi vòng quang đường thử xe để đảm bảo rằng 5 tầng chế tạo trước đó đã làm tốt công việc của họ. Khi một chiếc xe đạt yêu cầu, nó sẽ được chuyển xuống tầng trệt thông qua 1 trong 2 đường dốc xoắn óc ở mỗi đầu đường thử xe.

Một đường dốc để đưa xe lên mái

Đường thử xe Lingotto đã trở nên nổi tiếng như nhà máy mà nó nằm trên đầu vào thời xưa. Nó thực sự là một trong những đường thử xe độc nhất thế giới. Nó còn từng xuất hiện trong bộ phim Anh Quốc, Italian Job (1969), và không ít người đã chẳng thể nhận ra rằng nó là một đường xe nằm trên mái nhà.

Trích đoạn rượt đuổi trên đường thử xe Lingotto trong phim Italian Job (1969)

Nếu bạn có một chiếc Fiat 124 sport spyder, hoặc một chiếc Topolino hoặc bất cứ chiếc Fiat nào được chế tạo giữa năm 1923 – 1970’, rất có khả năng những km đầu tiên trên công-tơ-mét đã được đến từ đường thử xe trên mái của Lingotto. Nhà máy Lingotto đã chịu trách nhiệm cho một phần lớn các sản phẩm Fiat từ khi nó mở của cho tới thập niên 1970’ khi thiết kế của nó trở nên lạc hậu với những kỹ thuật chế tạo ô tô thời xưa. Trong năm 1982, nó chính thức bị đóng cửa và Lancia Delta là mẫu xe cuối cùng lăn bánh ở đường thử xe Lingotto.

Thông thường, bạn sẽ mong đợi được thấy những bức ảnh về một nhà máy bị bỏ hoang đang từ từ mục nát. Tuy nhiên, Lingotto là một trường hợp vô cùng hiếm không bị rơi vào tình trạng lãng quên. Một vài năm sau khi bị đóng cửa, nó đã được tái thiết kế trở thành một tổ hợp giải trí lớn mở cửa cho đại chúng với những cửa hàng mua sắm, một rạp chiếu phim, một trung tâm hội nghị và một nhà nghỉ quy mô.

Ngày nay nhà máy Lingotto đã được tái thiết kế trở thành một công trình công cộng

Kể cả đường thử xe trên mái của nó cũng vẫn còn, và giờ đây được sử dụng chủ yếu làm không gian họp mặt cho các công ty và câu lạc bộ xe, cũng như thu hút khách du lịch. Mặc dù thật đáng tiếc khi không còn xe nào được chạy thử nghiệm trên đường thử này nữa, nhưng cũng thật vui khi được thấy một công trình mang tính lịch sử như nhà máy Lingotto vẫn đang được mang ra sử dụng và duy trì vì những mục đích tốt đẹp khác.

>>> Khám phá đường thử xe Mercedes-Benz nổi tiếng ở quê nhà Đức